Emigranci (1995)

W noc sylwestrową, kiedy cały świat się bawi, w suterenie na obrzeżach wielkiego miasta w bliżej nieokreślonym kraju Europy Zachodniej toczy się dialog dwóch osób: intelektualisty - emigranta politycznego, oraz robotnika, który wyjechał z kraju wyłącznie dla zarobku.
Wszystko ich dzieli, od pochodzenia, przez obyczaje, aż po poglądy polityczne. Ich oczekiwania wobec Zachodu także są odmienne, inteligent szuka wolności duchowej, a proletariusz - materialnej.
Oboje przeżywają dramat monotonnej i beznadziejnej egzystencji. Skazani na własne towarzystwo, żyją wśród ciągłych utarczek i konfliktów, pogłębiających obustronne antagonizmy. Sfrustrowany AA z wyższością odnosi się do przedstawiciela niższej klasy, jego zdaniem obdarzonego niewolniczą mentalnością. Natomiast XX, zajęty gromadzeniem pieniędzy, stara się jak najbardziej wykorzystać AA materialnie...

Autor sztuki: Sławomir Mrożek
Tytuł oryginalny: „Emigranci”
Produkcja: 1995
Premiera TV: 25 wrzesień 1995

Reżyseria:

Kazimierz Kutz

Muzyka:

brak informacji

Obsada:

Marek Kondrat

AA

Zbigniew Zamachowski

XX

Notatki:
Utwór Mrożka dotyka istotnego problemu w powojennej Polsce – rozdźwięku między inteligencją i robotnikami - i jest uważany za jeden z najważniejszych polskich dramatów powstałych po wojnie.
W inscenizacji Kazimierza Kutza dyskurs XX i AA stanowi przedłużenie wielkiej narodowej dysputy między inteligentem a przedstawicielem ludu. O ile krytyka światowa sytuowała sztukę Mrożka blisko egzystencjalnej problematyki utworów Becketta, o tyle Kutz wydobył jej polskie konotacje. W jego ujęciu AA i XX to "późni wnukowie" bohaterów "Wesela" Stanisława Wyspiańskiego - tak samo żyjący złudzeniami, tak samo tragicznie bezradni. Kutzowska inscenizacja podkreśla również scenograficzną surowość "Emigrantów". Proste łóżko, stół, odrapane ściany, kuchenka gazowa, żałosna atrapa zlewu... Wśród nich, przeżywający wewnętrzny dramat, bohaterowie. Erudycyjne wywody AA i "eleganckie" ciuchy XX to bowiem tylko pozory. Rzeczywistość to kłótnie o każdego papierosa, paczkę cukru czy herbaty, to egzystencja przerażająco monotonna i beznadziejna.
Sztukę opublikowano po raz pierwszy w "Dialogu" z 1974 roku. Prapremiera światowa odbyła się jeszcze tego samego roku w Theatre d'Orsay. Reżyserował Roger Blin, a zagrali Gerard Depardieu i Laurent Terzieff. W Polsce "Emigrantów" wystawiono po raz pierwszy w warszawskim Teatrze Współczesnym w 1975 roku i do dziś dramat Mrożka miał w samej tylko Polsce około 40 realizacji.


IMDb (angielski)
Wikipedia (polski)

• Emigranci (2008) reż. Artur Żmijewski

210419

---

(POL) polski,

---